cisnet Chuyên trang chia sẻ kiến thức mạng và việc làm xin chào các bạn sinh viên IT và các anh chị làm việc trong lĩnh vực mạng, nhân sự, việc làm hôm nay cẩm nang cisnet của cisnet.edu.vn Để cung cấp hình ảnh và mô tả chi tiết về an toàn thông tin trên internet, tôi sẽ tập trung vào các khía cạnh phổ biến và quan trọng nhất.
1. Hình ảnh: Mật khẩu yếu bị tấn công
Hình ảnh:
Một người dùng đang hoảng hốt nhìn vào màn hình máy tính bị khóa, kèm theo thông báo đòi tiền chuộc (ransomware) hoặc một thông báo cho biết tài khoản của họ đã bị xâm nhập. Phía sau là hình ảnh một hacker đang gõ bàn phím với vẻ đắc thắng.
Nguyên nhân:
Mật khẩu yếu:
Sử dụng mật khẩu dễ đoán (ví dụ: “123456”, “password”, ngày sinh), hoặc sử dụng lại mật khẩu cho nhiều tài khoản.
Tấn công vét cạn (Brute-force attack):
Hacker sử dụng phần mềm để thử hàng loạt mật khẩu phổ biến hoặc dựa trên thông tin cá nhân của nạn nhân.
Tấn công từ điển (Dictionary attack):
Sử dụng danh sách các từ thông dụng và biến thể của chúng để dò mật khẩu.
Không bật xác thực hai yếu tố (2FA):
Ngay cả khi mật khẩu bị lộ, 2FA sẽ cung cấp lớp bảo vệ bổ sung.
Cách khắc phục:
Sử dụng mật khẩu mạnh:
Độ dài tối thiểu 12 ký tự (tốt nhất là 16+).
Kết hợp chữ hoa, chữ thường, số và ký tự đặc biệt.
Không sử dụng thông tin cá nhân dễ đoán (tên, ngày sinh, địa chỉ).
Sử dụng trình quản lý mật khẩu (password manager) để tạo và lưu trữ mật khẩu an toàn.
Bật xác thực hai yếu tố (2FA) cho tất cả các tài khoản quan trọng:
Sử dụng ứng dụng xác thực (như Google Authenticator, Authy) hoặc tin nhắn SMS.
Thay đổi mật khẩu định kỳ:
Đặc biệt là khi có thông báo về vi phạm dữ liệu từ các dịch vụ bạn sử dụng.
Kiểm tra xem mật khẩu của bạn có bị lộ không:
Sử dụng các trang web như “Have I Been Pwned?” để kiểm tra.
2. Hình ảnh: Lừa đảo trực tuyến (Phishing)
Hình ảnh:
Một email giả mạo ngân hàng hoặc một trang web giả mạo trông giống hệt trang web thật, yêu cầu người dùng cung cấp thông tin cá nhân (tên đăng nhập, mật khẩu, số thẻ tín dụng).
Nguyên nhân:
Kẻ tấn công mạo danh các tổ chức uy tín:
Sử dụng email, tin nhắn hoặc cuộc gọi điện thoại để lừa người dùng cung cấp thông tin.
Thiết kế tinh vi:
Trang web và email giả mạo ngày càng giống thật, khiến người dùng khó phân biệt.
Lợi dụng tâm lý:
Tạo ra cảm giác khẩn cấp hoặc đe dọa để người dùng hành động vội vàng mà không suy nghĩ kỹ.
Không kiểm tra kỹ thông tin:
Người dùng không chú ý đến địa chỉ email người gửi, lỗi chính tả, hoặc các dấu hiệu bất thường khác.
Cách khắc phục:
Luôn cảnh giác với các yêu cầu thông tin cá nhân:
Không bao giờ cung cấp thông tin nhạy cảm qua email, tin nhắn hoặc điện thoại, đặc biệt là khi bạn không chủ động liên hệ với tổ chức đó.
Kiểm tra kỹ địa chỉ email người gửi:
Xác minh xem địa chỉ có chính xác và đáng tin cậy không.
Kiểm tra URL của trang web:
Đảm bảo rằng URL bắt đầu bằng “https://” và có biểu tượng ổ khóa.
Không nhấp vào liên kết hoặc tải xuống tệp đính kèm từ các nguồn không tin cậy.
Báo cáo các email và trang web lừa đảo cho các tổ chức liên quan.
Sử dụng phần mềm chống virus và phần mềm chống lừa đảo (anti-phishing).
3. Hình ảnh: Phần mềm độc hại (Malware)
Hình ảnh:
Một máy tính bị nhiễm virus, hoạt động chậm chạp, hiển thị quảng cáo liên tục, hoặc các tệp tin bị mã hóa.
Nguyên nhân:
Tải xuống phần mềm từ các nguồn không đáng tin cậy:
Các trang web crack phần mềm, phần mềm lậu, hoặc các trang web chia sẻ file P2P.
Mở tệp đính kèm độc hại:
Các tệp đính kèm trong email hoặc tin nhắn có thể chứa virus, trojan, hoặc ransomware.
Truy cập các trang web độc hại:
Một số trang web chứa mã độc có thể tự động tải xuống và cài đặt trên máy tính của bạn.
Không cập nhật phần mềm:
Các lỗ hổng bảo mật trong phần mềm cũ có thể bị khai thác bởi kẻ tấn công.
Sử dụng mạng Wi-Fi công cộng không an toàn:
Kẻ tấn công có thể theo dõi lưu lượng truy cập mạng của bạn.
Cách khắc phục:
Cài đặt và cập nhật phần mềm chống virus:
Sử dụng một phần mềm chống virus uy tín và luôn cập nhật nó để bảo vệ máy tính của bạn khỏi các mối đe dọa mới nhất.
Chỉ tải xuống phần mềm từ các nguồn chính thức:
Tránh tải xuống phần mềm từ các trang web không đáng tin cậy.
Cẩn thận với các tệp đính kèm:
Không mở các tệp đính kèm từ những người gửi bạn không biết hoặc không mong đợi.
Cập nhật phần mềm thường xuyên:
Cập nhật hệ điều hành, trình duyệt web và các phần mềm khác để vá các lỗ hổng bảo mật.
Sử dụng mạng Wi-Fi an toàn:
Tránh sử dụng mạng Wi-Fi công cộng không được mã hóa. Nếu bạn phải sử dụng, hãy sử dụng VPN (mạng riêng ảo) để mã hóa lưu lượng truy cập của bạn.
Sao lưu dữ liệu thường xuyên:
Sao lưu dữ liệu quan trọng của bạn lên ổ cứng ngoài hoặc dịch vụ lưu trữ đám mây để phòng trường hợp máy tính của bạn bị nhiễm ransomware hoặc gặp sự cố.
4. Hình ảnh: Rò rỉ dữ liệu cá nhân trên mạng xã hội
Hình ảnh:
Một bài đăng trên mạng xã hội tiết lộ thông tin cá nhân nhạy cảm (địa chỉ nhà, số điện thoại, kế hoạch đi du lịch) và một bình luận cảnh báo về việc này.
Nguyên nhân:
Chia sẻ quá nhiều thông tin cá nhân:
Người dùng chia sẻ thông tin nhạy cảm một cách công khai trên mạng xã hội, khiến nó dễ dàng bị thu thập và sử dụng cho mục đích xấu.
Cài đặt quyền riêng tư không phù hợp:
Không kiểm soát ai có thể xem thông tin của bạn trên mạng xã hội.
Bấm vào các liên kết đáng ngờ:
Các liên kết này có thể dẫn đến các trang web lừa đảo hoặc cài đặt phần mềm độc hại.
Các ứng dụng bên thứ ba truy cập dữ liệu:
Cho phép các ứng dụng không đáng tin cậy truy cập vào thông tin cá nhân của bạn trên mạng xã hội.
Cách khắc phục:
Hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân:
Chỉ chia sẻ những thông tin cần thiết và cân nhắc kỹ trước khi đăng bất cứ điều gì.
Kiểm tra và điều chỉnh cài đặt quyền riêng tư:
Đảm bảo rằng chỉ những người bạn tin tưởng mới có thể xem thông tin của bạn.
Cẩn thận với các liên kết và ứng dụng:
Không nhấp vào các liên kết đáng ngờ và chỉ cài đặt các ứng dụng từ các nguồn đáng tin cậy.
Thường xuyên xem xét và xóa các ứng dụng không cần thiết:
Hủy quyền truy cập của các ứng dụng bên thứ ba mà bạn không còn sử dụng.
Sử dụng mật khẩu mạnh và bật xác thực hai yếu tố cho tài khoản mạng xã hội.
Tổng kết:
An toàn thông tin trên internet là một vấn đề phức tạp và luôn thay đổi. Bằng cách hiểu rõ các mối đe dọa phổ biến và áp dụng các biện pháp phòng ngừa phù hợp, bạn có thể bảo vệ bản thân và thông tin cá nhân của mình khỏi các cuộc tấn công mạng. Hãy luôn cảnh giác, cập nhật kiến thức và thực hành các thói quen an toàn khi sử dụng internet.