Máy tính không kết nối được mạng LAN: Nguyên nhân và cách khắc phục chi tiết
Việc máy tính không kết nối được mạng LAN có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ đơn giản như dây cáp lỏng lẻo đến phức tạp như cấu hình mạng sai lệch. Dưới đây là mô tả chi tiết về các nguyên nhân phổ biến và cách khắc phục tương ứng:
I. Kiểm tra phần cứng cơ bản:
1. Nguyên nhân:
Dây cáp mạng (Ethernet) bị lỏng, hỏng, hoặc không cắm đúng cách:
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Dây cáp có thể bị đứt ngầm, gãy chốt, hoặc bị lỏng kết nối ở cả hai đầu (máy tính và router/switch).
Card mạng (Network Interface Card – NIC) bị vô hiệu hóa hoặc hỏng:
Card mạng là phần cứng chịu trách nhiệm kết nối máy tính với mạng LAN.
Router/Switch gặp sự cố:
Router/Switch là thiết bị trung tâm của mạng LAN, nếu nó gặp vấn đề thì các máy tính kết nối vào sẽ không có mạng.
2. Cách khắc phục:
Kiểm tra dây cáp mạng:
Đảm bảo dây cáp được cắm chắc chắn vào cả cổng Ethernet trên máy tính và cổng LAN trên router/switch.
Thử rút ra cắm lại dây cáp ở cả hai đầu.
Kiểm tra trực quan dây cáp xem có dấu hiệu bị đứt, gãy, hoặc chốt bị hỏng không.
Nếu có dây cáp dự phòng, hãy thử thay thế dây cáp hiện tại bằng dây cáp mới để loại trừ khả năng dây cáp bị hỏng.
Kiểm tra đèn báo trên card mạng và router/switch:
Trên card mạng (thường ở phía sau máy tính, gần cổng Ethernet), sẽ có đèn báo hiệu kết nối. Nếu đèn không sáng hoặc nhấp nháy bất thường, có thể card mạng có vấn đề.
Kiểm tra đèn báo trên cổng LAN của router/switch mà máy tính đang kết nối. Đèn phải sáng hoặc nhấp nháy để báo hiệu có thiết bị đang kết nối.
Kiểm tra card mạng trong Device Manager (Windows):
Mở
Device Manager
(gõ “Device Manager” vào thanh tìm kiếm).
Mở rộng mục
Network adapters
.
Kiểm tra xem card mạng có bị dấu chấm than màu vàng hoặc dấu gạch chéo màu đỏ không. Nếu có, có thể driver bị lỗi hoặc card mạng bị vô hiệu hóa.
Nếu bị vô hiệu hóa:
Chuột phải vào card mạng và chọn
Enable
.
Nếu driver bị lỗi:
Chuột phải vào card mạng và chọn
Update driver
. Chọn “Search automatically for drivers” hoặc “Browse my computer for drivers” (nếu bạn đã tải driver về).
Khởi động lại Router/Switch:
Tắt nguồn router/switch, đợi khoảng 30 giây rồi bật lại. Thao tác này có thể giải quyết một số vấn đề tạm thời.
II. Kiểm tra cấu hình mạng:
1. Nguyên nhân:
Địa chỉ IP không hợp lệ hoặc trùng lặp:
Mỗi thiết bị trong mạng LAN cần có một địa chỉ IP duy nhất. Nếu hai thiết bị có cùng địa chỉ IP, sẽ xảy ra xung đột và gây mất kết nối.
Cấu hình IP tĩnh (Static IP) sai:
Nếu bạn cấu hình IP tĩnh cho máy tính, cần đảm bảo các thông số như địa chỉ IP, Subnet Mask, Gateway, DNS Server được nhập chính xác và phù hợp với cấu hình mạng LAN.
DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) không hoạt động:
DHCP là giao thức tự động cấp địa chỉ IP cho các thiết bị trong mạng. Nếu DHCP không hoạt động, máy tính sẽ không nhận được địa chỉ IP và không thể kết nối.
Cài đặt tường lửa (Firewall) chặn kết nối LAN:
Tường lửa có thể chặn các kết nối đến và đi, bao gồm cả kết nối LAN.
2. Cách khắc phục:
Kiểm tra và đặt lại địa chỉ IP:
Windows:
Mở
Command Prompt
(gõ “cmd” vào thanh tìm kiếm).
Gõ lệnh `ipconfig /all` và nhấn Enter.
Kiểm tra các thông tin:
IPv4 Address:
Địa chỉ IP của máy tính. Nếu địa chỉ IP bắt đầu bằng 169.254.x.x, có nghĩa là máy tính không nhận được địa chỉ IP từ DHCP.
Subnet Mask:
Thông thường là 255.255.255.0.
Default Gateway:
Địa chỉ IP của router.
DNS Servers:
Địa chỉ IP của các DNS server.
Để đặt lại địa chỉ IP:
Mở
Network and Sharing Center
(gõ vào thanh tìm kiếm).
Chọn
Change adapter settings
.
Chuột phải vào card mạng đang sử dụng (ví dụ: Ethernet) và chọn
Properties
.
Chọn
Internet Protocol Version 4 (TCP/IPv4)
và chọn
Properties
.
Chọn
Obtain an IP address automatically
và
Obtain DNS server address automatically
(để máy tính tự động nhận địa chỉ IP từ DHCP).
Nếu bạn muốn cấu hình IP tĩnh, chọn
Use the following IP address
và nhập các thông số (IP address, Subnet mask, Default gateway, Preferred DNS server, Alternate DNS server) một cách chính xác. Lưu ý, địa chỉ IP bạn chọn phải nằm trong dải địa chỉ IP của mạng LAN và không trùng với địa chỉ IP của các thiết bị khác.
macOS:
Vào
System Preferences
>
Network
.
Chọn card mạng đang sử dụng (ví dụ: Ethernet).
Chọn
Advanced…
.
Chọn tab
TCP/IP
.
Chọn
Using DHCP
trong dropdown
Configure IPv4
.
Nếu bạn muốn cấu hình IP tĩnh, chọn
Manually
và nhập các thông số một cách chính xác.
Kiểm tra và bật DHCP trên Router:
Đăng nhập vào trang quản trị của router (thường thông qua trình duyệt web, địa chỉ IP của router thường là 192.168.1.1 hoặc 192.168.0.1, bạn có thể tìm thấy địa chỉ này trong `ipconfig /all`).
Tìm mục
DHCP Server
hoặc
LAN Settings
.
Đảm bảo DHCP Server đang được
Enabled
hoặc
Activated
.
Tắt hoặc cấu hình lại tường lửa:
Windows:
Mở
Windows Defender Firewall
(gõ vào thanh tìm kiếm).
Chọn
Turn Windows Defender Firewall on or off
.
Chọn
Turn off Windows Defender Firewall (not recommended)
cho cả
Private network settings
và
Public network settings
(chỉ để kiểm tra).
Nếu sau khi tắt tường lửa mà kết nối được, có nghĩa là tường lửa đang chặn kết nối LAN. Bạn nên bật lại tường lửa và cấu hình lại để cho phép các kết nối trong mạng LAN.
Chọn
Allow an app or feature through Windows Defender Firewall
.
Tìm và đánh dấu vào các ứng dụng và dịch vụ liên quan đến mạng LAN.
macOS:
Vào
System Preferences
>
Security & Privacy
>
Firewall
.
Tắt
Firewall
(chỉ để kiểm tra).
Nếu sau khi tắt tường lửa mà kết nối được, có nghĩa là tường lửa đang chặn kết nối LAN. Bạn nên bật lại tường lửa và cấu hình lại để cho phép các kết nối trong mạng LAN.
Chọn
Firewall Options…
để cấu hình các ngoại lệ cho tường lửa.
III. Các nguyên nhân khác và cách khắc phục:
1. Driver card mạng bị lỗi thời hoặc không tương thích:
Cách khắc phục:
Cập nhật driver card mạng lên phiên bản mới nhất. Bạn có thể tải driver từ trang web của nhà sản xuất card mạng hoặc sử dụng Windows Update.
Nếu sau khi cập nhật driver mà vẫn gặp sự cố, hãy thử gỡ driver hiện tại và cài đặt lại driver cũ hơn (phiên bản trước đó).
2. Xung đột IP do cài đặt VPN hoặc phần mềm mạng ảo khác:
Cách khắc phục:
Tắt hoặc gỡ cài đặt các phần mềm VPN hoặc mạng ảo khác (ví dụ: VMware, VirtualBox) để tránh xung đột IP.
3. Virus hoặc phần mềm độc hại:
Cách khắc phục:
Quét virus toàn bộ hệ thống bằng phần mềm diệt virus mạnh mẽ.
4. Sự cố phần cứng nghiêm trọng hơn (hiếm gặp):
Nếu bạn đã thử tất cả các cách trên mà vẫn không khắc phục được, có thể card mạng hoặc mainboard của máy tính bị hỏng. Trong trường hợp này, bạn cần mang máy tính đến trung tâm sửa chữa để được kiểm tra và sửa chữa.
Lưu ý:
Khi thực hiện các bước cấu hình mạng, hãy chắc chắn bạn có quyền quản trị viên trên máy tính.
Nếu bạn không chắc chắn về một bước nào đó, hãy tìm kiếm hướng dẫn chi tiết trên internet hoặc nhờ người có kinh nghiệm giúp đỡ.
Trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào, hãy ghi lại các cấu hình hiện tại để có thể khôi phục lại nếu cần thiết.
Chúc bạn khắc phục thành công!