Website chuyên thông tin về đạo Phật. Thư viện phật giáo gồm các clip sinh động về học Phật, đọc Pháp, hình ảnh chân thực các vị Phật, Bồ Tát
Tin tức Phật học Danh tăng Văn học Văn hóa Tự viện Các Chùa Trong Nước Các Chùa Trên Thế Giới Phật pháp Giáo pháp Bước đầu học phật Lịch sử Nghi thức Từ thiện Thư viện audio Âm nhạc Pháp âm Radio phật giáo Nhạc chờ phật giáo Thư viện video Pháp thoại Thư viện ảnh Hình phật Hoa sen Chú tiểu Danh lam thắng cảnh
Pháp phục Phật giáo Việt Nam
Nói đến pháp phục của Phật giáo, chúng ta thường đề cập đến pháp phục của người xuất gia, bao gồm pháp phục nghi lễ và pháp phục thường nhật.
Tuy nhiên, Phật giáo Việt Nam bao gồm nhiều hệ phái, trong đó chủ yếu là hệ phái Bắc truyền (Bắc tông). Kế đến làn Nam truyền (Nam tông) và Khất sĩ. Do đó tính đặc trưng về pháp phục của từng hệ phái có nhiều điểm khác nhau về hình thức cũng như màu sắc, dẫn đến pháp phục Phật giáo Việt Nam cũng rất phong phú và đa dạng. Trong khuôn khổ của bài viết này, chúng tôi đã gặp gỡ và trao đổi với ba vị giáo phẩm thuộc ba hệ phái Bắc tông, Nam tông và Khất sĩ nhằm tìm hiểu rõ hơn về pháp phục cũng như sự thống nhất trong pháp phục nghi lễ của các hệ phái Phật giáo Việt Nam.
Bạn đang xem: Pháp phục phật giáo việt nam
Pháp phục Phật giáo Bắc tôngTrong Luật Nghi ghi rằng: "Phật chế ba pháp y là áo mặc duy nhất của Tăng đồ khi thọ giới và cũng để làm trang phục hoạt dụng thường ngày như hành lễ, thuyết pháp thọ trai, khất thực..., vì đó là y phước điền, y giải thoát trong giới đức tinh nghiêm biểu hiện sự trang sức, là lễ phục đẹp nhất của người tu sĩ Phật giáo" (Thích Thiện Siêu, 2002: 184). Tuy nhiên, khi truyền sang Trung Hoa, Phật giáo đã có nhiều biến đổi bởi Phật giáo Bắc truyền (Phật giáo Đại thừa) mang tư tưởng cách tân, nhập thế, đi sâu hòa nhập vào xã hội. Vào đời nhà Đường, Phật giáo phát triển ngày càng mạnh mẽ dẫn đến những cải biến quan trọng về lễ phục. Lúc này, ngoài pháp phục còn xuất hiện mão, hia trong lễ phục nhằm trang trọng hóa tướng mạo của người sử dụng khi hành lễ, thuyết pháp... Trên dòng chảy Phật giáo Trung Hoa xuống phía Nam đã để lại Việt Nam dấu ấn không chỉ trong lễ phục, mà còn cả một dấu tích văn hóa trong tiếp thu chọn lọc. Từ đó, lễ phục Phật giáo Bắc tông được cải hóa theo từng vùng miền, phong tục khác nhau, và khi đến Việt Nam lại được cải hóa thêm một lần nữa. Cho đến nay, chưa có tài liệu nào miêu tả chính xác về các loại lễ phục của Phật giáo Bắc tông. Nếu có đề cập cũng chỉ ở khía cạnh tượng trưng, như sách Bửu đỉnh hằng trì bí yếu chỉ toàn chương đời nhà Trần, có đề cập đến mũ Phật quang, nhưng chỉ điểm qua chứ không có hình vẽ hay mô tả gì. Toàn bộ y, mão đều là sự truyền thừa, chúng đệ tử y cứ phụng hành theo những gì chư Tổ để lại mà sử dụng và phát triển.Pháp phục của Phật giáo Bắc tông Việt Nam hiện nay gồm: Pháp phục thường nhật và pháp phục nghi lễ. Pháp phục thường nhật chia làm hai loại: thường phục trong chùa và thường phục đi ra ngoài hoặc tiếp khách. Theo truyền thống, y phục mặc trong chùa chủ yếu là áo vạt hò và quần dài. Đây là kiểu áo mặc thường nhật của các tu sĩ thuộc hệ phái Bắc tông. Màu sắc chủ yếu là màu lam, nâu, vàng. Người mới xuất gia (chú điệu, Sa di) thì thường mặc bộ đồ vạt hò màu nâu hoặc lam. Khi ra đường thì mặc áo dài Nhật bình, màu lam dành cho chư Ni, màu nâu dành cho chư Tăng. Đối với những vị thọ đại giới, ngoài chiếc áo Nhật bình dài mặc khi ra đường, có thể mặc thêm loại áo tràng dài (còn gọi là thông y) khi ra đường hoặc tiếp khách. Về cơ bản thì màu sắc của áo tràng (Thông y) chỉ có hai màu. Lam dành cho chư Ni và màu nâu dành cho chư Tăng. Ngày nay, để tiện việc giao tiếp, hoạt động các công tác Phật sự..., chư Tăng mặc áo tràng màu vàng. Màu áo tràng này chỉ xuất hiện cách đây vài năm, nhất là trong giai đoạn thời kỳ hội nhập.Pháp phục nghi lễ còn gọi là lễ phục, là những loại áo mặc bên ngoài khi thực hiện nghi lễ Phật giáo. Loại pháp phục này được quan tâm và chú trọng nhiều nhất, được chư Tăng, Ni Phật giáo Bắc tông gìn giữ đến ngày nay gồm ba y: Ngũ y, Thất y và Đại y, đều màu vàng sậm (màu phấn tảo). Đặc biệt, khác với các tông phái Phật giáo khác, Phật giáo Bắc tông ngoài ba y là lễ phục căn bản; mặc bên trong y còn có áo tràng màu vàng dành cho chư Tăng và màu lam cho chư Ni, gọi là "áo hậu". Áo có hình thức giống áo tràng dài nhưng cổ tay áo rộng.Ba y trên là những pháp phục của Tỳ kheo, nên những vị Sa di không được sử dụng khi chưa được thọ giới Cụ túc. Cho nên bên cạnh ba y của Tỳ kheo, còn có y của những vị Sa di, Sa di Ni và Thức xoa ma na, được gọi là y "Mạn điều", "Man y" hay là "Vô tướng y" (pháp y không điều), không có những ô ruộng phước trên y mà chỉ là một tấm vải may lại thành. Tuy nhiên, Sa di cũng được chia thành ba bậc: Một là khu ô Sa di (Sa di đuổi qua), chỉ những em nhỏ xuất gia, chưa được mặc pháp y. Hai là hình đồng Sa di (Sa di chưa thọ thập giới) nên chưa được đắp y Mạn điều. Ba là Trì pháp Sa di (đã thọ thập giới) được đắp y Mạn điều, trở thành hàng ngũ dự bị trong đời sống Tỳ kheo chứ chưa phải là Tăng chính thức. Khi đắp y Mạn điều, phải quán chiếu bài kệ:"Đại tai giải thoát phục/ Vô tướng phước điền y/ Phi phụng như giới hạnh/ Quảng độ chư chúng sanh".1. Ngũ y hay còn gọi là Y ngũ điều, tiếng Phạn gọi là An đà hội, Hán dịch là Trung túc y. Ngũ điều y cũng được gọi là y bậc hạ, bởi là y thấp nhất trong ba y của hàng tăng sĩ. Y còn có tên là Tạp tác y, tức là mặc y này để làm các công việc nặng nhọc trong chùa hay đi ra đường, phản ánh chức năng sử dụng của y. Ngoài ra, Ngũ điều y còn có tên là Nhẫn nhục y, có nghĩa là trau giồi tính nhẫn nhục của thân, ngữ, ý phát triển, khiến hàng phục được sân tâm, tham tâm, si tâm. Ngũ y được ghép lại từ 10 tấm vải với 5 đường dọc dài tượng trưng cho 5 điều. Trên mỗi điều, được chia thành hai ô: một ô ngắn và một ô dài, trong đó, ô dài tiêu biểu cho chất thánh, ô ngắn biểu thị chất phàm, nên người đắp y này Thánh nhiều mà phàm ít. Y này có tác dụng loại trừ được tham dục của tâm thức, làm cho thân được luôn thanh tịnh, nên đắp y này, làm cho ba nghiệp sát, đạo, dâm không xảy ra, ngăn ngừa được sự vọng động của tâm và ý. Khi đắp y, phải quán chiếu bài kệ:"Thiện tai giải thoát phục/ Vô thượng phước điền y/ Ngã kim đảnh đới thọ/ Thế thế bất xả ly/ Án tất đà da sa ha".2. Thất y còn gọi Y thất điều, tiếng Phạn gọi là Uất đa la tăng, Hán dịch là Thượng trước y. Thất y còn được gọi là Nhập chúng y với công năng là đắp y này để lạy Phật, để sám hối các tội lỗi, để tụng kinh, ngồi thiền, thọ trai, nghe kinh, làm lễ Tự tứ, làm lễ Bố tát. Y này có 7 điều gồm 21 tấm ghép lại, trong mỗi điều được chia làm ba, với hai ô dài và một ô ngắn. Khi đắp y, phải quán niệm bài kệ:"Thiện tai giải thoát phục/ Vô thượng phước điền y/ Ngã kim đảnh đới thọ/ Thế thế thường đắc phi/ Án độ ba độ ba sa ha".
Xem thêm: Gợi Ý Đáp Án Các Môn Tổ Hợp Khoa Học Tự Nhiên Và Khoa Học Xã Hội, Cái Nào Hơn?
3. Đại y tiếng Phạn gọi là Tăng già lê, Hán dịch là Hiệp. Hiệp y có nghĩa là cắt rọc từng miếng rồi hợp lại may thành y. Trùng y là may chồng nhiều lớp vải bị cắt ấy lên nhau. Đại y cũng được dịch là Tạp toái y. Tạp toái vì số điều của nó rất nhiều: từ 9 - 25 điều. Theo Luật tạng quy định, đắp Đại y vào ba trường hợp sau: vào cung vua, thăng tòa thuyết pháp và đi khất thực.Đại y gồm có 3 loại và 9 phẩm bậc: Bậc hạ có 3 y và mỗi điều của nó được chia làm ba với hai ô dài và một ô ngắn: Y hạ hạ: 9 điều, gồm 27 tấm ghép lại. Y hạ trung: 11 điều, gồm 33 tấm vải ghép lại. Y hạ thượng: 13 điều, gồm 39 tấm vải ghép lại. Bậc trung có 3 y và mỗi điều của y được chia làm bốn với ba ô dài và một ô ngắn:Y trung hạ: 15 điều, gồm 60 tấm vải ghép lại. Y trung trung:17 điều, gồm 68 tấm vải ghép lại. Y trung thượng:19 điều, gồm 76 tấm vải ghép lại. Bậc thượng có 3 y và mỗi điều của y được chia làm năm với bốn ô dài và một ô ngắn: Y thượng hạ: 21 điều, gồm 105 tấm vải ghép lại. Y thượng trung: 23 điều, gồm 115 tấm vải ghép lại. Y thượng thượng: 25 điều, gồm 125 tấm vải ghép lại. Đặc biệt, y thượng thượng có thể là màu đỏ còn gọi là "Tử y". Người sử dụng y thượng thượng phải là những bậc cao tăng (tuổi tác, đức hạnh, phước trí). Y này thường chỉ được sử dụng trong những dịp đại lễ Phật giáo nên rất ít phổ biến trong nghi lễ thông thường. Riêng Tỳ kheo Ni cũng sử dụng ba y giống như Tỳ kheo Tăng, nhưng khi sử dụng Đại y thì hầu như chỉ sử dụng đến Thập ngũ điều y trở xuống và đó cũng là một sự tôn trọng của hàng Ni chúng đối với chư Tăng. Khi đắp Đại y, phải quán chiếu bài kệ:"Thiện tai giải thoát phục/ Vô thượng phước điền y/ Phụng trì như lai mạng/ Quảng độ chư quần mê/ Án ma ha ca bà ba tra tất đế sa ha".Sự phân chia ô dài, ngắn trên một điều y có ý nghĩa là nhiều ô dài biểu hiện sự ngày càng tăng trưởng chất Thánh; còn ô ngắn thể hiện cái tính phàm phu chúng sanh đang ngày càng ít. Trong Giới Đàn Kinh chép: "Người xuất gia đắp Đại y với ý nghĩa là dứt tâm si của ý nghiệp. Do đó, khi đắp ba y: Ngũ y, Thất y, Đại y là biểu hiện sự dứt sạch hết thảy tâm tham, tâm sân và tâm si". Bên cạnh đó, đắp Đại y còn để chống đỡ với thời tiết mùa Đông, vì chúng được may chồng nhiều lớp, bảo dưỡng thân thể để làm Phật sự, hóa độ quần mê.Trong lễ phục Phật giáo Bắc tông, ngoài ba y còn có mão (mũ) được sử dụng trong quá trình thực hiện nghi lễ: Thuyết pháp, đăng đàn truyền giới, chẩn tế bạt độ âm linh... các loại mão thông dụng được tổ tổ tương truyền cho đến ngày nay:1. Mão Hiệp ChưởngThứ tự mặc định
Thứ tự theo mức độ phổ biến
Thứ tự theo điểm đánh giá
Mới nhất
Thứ tự theo giá: thấp đến cao
Thứ tự theo giá: cao xuống thấp
Thiết kế pháp phục trắng trang nhã, phù hợp với nhiều tín đồ đạo Phật
Để giữ được độ bền và tính trang nhã của Pháp phục, bạn có thể tuân thủ các bước bảo quản sau đây:
Nên giặc Pháp phục với nước ấm từ 35-40 độ C hay bằng nước lạnh;Cho Pháp phục vào túi vải nếu giặt bằng tay hay máy giặt;Không ngâm Pháp phục với nước tẩy hay quá lâu;Khi giặt, nên lộn trái Pháp phục lại, giúp bền và sạch hơn;Nên phơi khô Pháp phục trong bóng mát khi giặt xong;V. Pháp phục tại Vật phẩm phật giáo
Tại Vật phẩm Phật giáo, các sản phẩm Pháp phục có thiết kế tối giản, tinh tế, đa dạng về màu sắc và kiểu dáng, đáp ứng đầy đủ nhu cầu của đại đa số. Ngoài ra, Pháp phục của Vật phẩm Phật giáo được đánh giá có độ bền cao, sử dụng lâu dài kể cả làm trang phục mặc thông thường hằng ngày.
Ngoài Pháp phục, các Phật tử, tăng ni có thể chọn mua các ấn phẩm Phật giáo tại Vật phẩm Phật giáo, tiêu biểu như tượng Phật, pháp khí, đồ thờ cúng và các sản phẩm tâm linh chất lượng cao, với mong muốn phục vụ các sư Thầy, quý Cô, quý Phật tử và những người có nhu cầu tại Việt Nam.
Qua bài viết trên của Vật phẩm Phật giáo, có thể thấy Pháp phục có ý nghĩa sâu sắc đối với các Phật tử hay những ai đang theo đạo. Hy vọng với những thông tin trên, bạn sẽ am hiểu rõ hơn về Pháp phục của Phật giáo.
